... Ti-mua và đồng đội

Ti-mua trải tấm bản đồ khu vực ra trước mặt, các em trai ngồi ngay trên đống rơm có phủ các bao tải vây quanh Ti-mua.

Một cậu quan sát viên ngồi vắt vẻo trên chiếc đu dây, treo sát bên khe hở chênh chếch gần ô cửa sổ nhỏ. Cậu ta đeo ở cổ một cái ống nhòm loại nhỏ thường dùng để xem hát, đã bẹp rúm.

Giê-nhi-a ngồi gần Ti-mua. Em chăm chú lắng nghe và theo dõi tất cả những gì đang diễn ra trong cuộc họp của một bộ tham mưu chưa có ai quen biết này. Ti-mua đang nói:

- Tang tảng sáng mai, lúc mọi người còn đang ngủ say, tôi với cậu Cô-li-a sẽ sửa chữa lại những đoạn dây đã bị cô ấy (cậu ta chỉ Giê-nhi-a) làm đứt.

- Cậu ấy sẽ ngủ quên đấy, - Gây-ca đầu to, mặc chiếc áo lót thủy quân nhận xét ngay. - Cậu ấy phải ngủ đến tận lúc ăn sáng, hay có khi đến tận bữa cơm trưa mới mò dậy.

- Nói láo! - Cô-li-a nhảy chồm lên cãi lại. - Tớ bao giờ cũng dậy cùng với tia sáng mặt trời đầu tiên.

- Tớ chẳng biết tia sáng mặt trời nào là đầu tiên, tia nào là thứ hai, nhưng chắc chắn là cậu ấy thế nào cũng sẽ ngủ quên. - Gây-ca vẫn khăng khăng một mực như vậy.

Vừa lúc đó cậu quan sát viên ở trên đu dây huýt một tiếng sáo ngắn. Tất cả đều vùng đứng lên.

Trên con đường bụi cuốn mù mịt có một sư đoàn ngựa kéo pháo đang phi qua. Những con ngựa cường tráng nịt toàn những đồ da và giáp sắt đang vội vã kéo theo những hòm đạn màu xanh và những cỗ pháo phủ bạt xám.

Các chiến sĩ kỵ binh dày dạn nắng gió ngồi ngay ngắn trên lưng ngựa. Cả đoàn người, ngựa rẽ vào góc phố, nối theo nhau chạy hút về phía rừng thưa.

Cả một sư đoàn phóng đi mất hút.

- Họ đi ra ga, đi tải hàng đấy. - Cô-li-a giải thích ra vẻ quan trọng. - Tớ chỉ nhìn quân phục là biết khi nào bộ đội đi diễn tập, đi duyệt binh, hoặc đi làm việc gì khác.

- Biết thì im đi! - Gây-ca chặn lời. -Chúng tớ cũng có mắt. Này, các cậu có biết không, anh chàng ba hoa này định trốn vào Hồng quân đấy!

- Không nên, - Ti-mua tham gia, - đó chỉ là chuyện hoang đường.

- Sao lại không nên? - Cô-li-a đỏ bừng mặt lên, hỏi gặng, - trẻ con ngày trước cũng vẫn trốn ra mặt trận đấy thôi.

- Đấy là chuyện ngày trước! Còn bây giờ các thủ trưởng và các chỉ huy đã được lệnh là phải nghiêm ngặt tống cổ trẻ con ra khỏi đơn vị.

- Sao lại tống cổ? - Cô-li-a càng đỏ bừng mặt, kêu toáng lên. - Tống cổ người mình à?

- Chứ sao nữa!... - Ti-mua bỗng thở dài. - Người mình chứ còn người nào nữa! Thôi, bây giờ ta hãy bắt tay vào việc đi đã, các cậu.

Ai nấy trở về chỗ cũ.

- Trong vườn ở ngôi nhà số ba mươi tư ngõ Cơ-ri-vôi có một bọn nào đó thường vẫn đến rung táo, -Cô-li-a bực bội báo tin, - chúng nó đã làm gẫy mất hai cành táo và giẫm nát một khóm hoa.

- Đấy là nhà ai nhỉ? - Ti-mua nhìn vào cuốn vở có bìa bằng vải sơn. - Nhà của chiến sĩ Hồng quân Cơ-ri-u-cốp. Trong chúng ta có cậu nào trước đây là chuyên gia vào vườn ăn trộm táo?

- Tớ, - có một giọng ngượng ngập.

- Vậy thì thằng nào có thể làm chuyện này?

- Thằng Mi-sơ-ca và thằng tay chân của nó mang bí danh "Con bài hoa" đấy. Thứ táo chúng nó lấy trộm là thứ được chọn để đi thi, táo Mi-su-rin loại "vàng óng" đấy.

- Lại ông tướng Mi-sơ-ca! - Ti-mua suy nghĩ, - Gây-ca này! Cậu đã tiếp chuyện thằng ấy lần nào chưa?

- Rồi!

- Thế nào?

- Tớ cho nó hai cái tát tai.

- Còn nó?

- Nó cũng đấm được tớ hai quả.

- Gớm thật thôi, nghe chuyện cậu lúc nào cũng chỉ toàn thấy "tát tai" với lại "đấm"..., chẳng ra làm sao hết. Thôi được rồi! Ta phải tìm cách xử lý riêng với thằng đó. Nào tiếp tục.

- Ở số nhà hai mươi nhăm, con trai bà cụ bán sữa vừa mới được tuyển vào kỵ binh, - một người ngồi ở góc trong báo cáo.

- Khoan đã! - Tự nhiên Ti-mua lắc đầu tỏ vẻ khó chịu. - Đã ba ngày hôm này cổng nhà này được treo dấu hiệu của chúng ta. Ai phụ trách nhà ấy? Có phải cậu không, Cô-li-a?

- Phải.

- Sao cậu vẽ cái cánh sao bên trái ngoằn ngoèo như đỉa thế? Đã nhận làm thì phải làm cho ra trò chứ. Cẩn thận không có người ta cười cho đấy. Tiếp tục.

Xima nhổm người dậy nói một mạch đầy quả quyết:

- Con dê nhà số năm mươi tư ở phố Pu-sơ-ca-ri-ô-vai-a bị mất tích. Lúc đi qua tớ thấy bà cụ đang đánh con bé con. Tớ phải kêu lên: "Này, cụ ơi, đánh trẻ con là sai đấy!" Bà cụ bảo: "Mất con dê rồi. Trời ơi, con khốn kiếp!" - "Mất ở đâu mà kêu?" - "Ở ngoài thung lũng kia kìa, ở bìa rừng ấy, nó đang ăn cỏ thì bị lạc đi đâu mất, khéo chó sói ăn thịt mất rồi!"

- Khoan! Đấy là nhà ai?

- Nhà chú Hồng quân Pa-ven. Đứa bé kia là con gái của chú ấy. Tên nó là Nhu-rơ-ca. Bà nội nó đánh nó. Tên bà lão là gì tớ không biết. Con dê màu xám, có vạch lưng đen, gọi là con Man-ca.

- Đi tìm ngay con dê ấy! - Ti-mua ra lệnh. - Một tổ bốn người cùng đi. Cậu...cậu này và cậu này nữa. Thế là xong rồi chứ, các cậu?

- Nhà số hai mươi hai có một đứa bé rất hay khóc, - Gây-ca miễn cưỡng báo cáo.

- Sao nó khóc?

- Hỏi rồi, nhưng nó không nói.

- Vậy thì cậu hãy cố tìm cách hỏi cho khéo léo hơn. Chắc lại có đứa nào trêu nó... làm nó tức phải không?

- Hỏi rồi, nhưng nó không nói.

- Nó lớn không?

- Lên bốn.

- Gay đấy! Giá nó lớn một tí... đằng này lại mới chỉ có bốn tuổi. Khoan đã, đấy là nhà ai thế nhỉ?

- Nhà thiếu úy Páp-lốp, vừa hy sinh ở biên giới.

- "Hỏi rồi, nhưng nó không nói", - Ti-mua đau khổ nhai lại Gây-ca. Cậu ta chau mày lại suy nghĩ. - Thôi được rồi... Tớ sẽ hỏi cho. Các cậu khác đừng có dính vào chuyện này.

- Tên Mi-sơ-ca đang xuất hiện ở phía chân trời, - có tiếng của cậu quan sát viên báo tin, - nó đang đi dọc phố kia kìa. Mồm nhai táo! Ti-mua cử ai ra gặp đi! Hãy cho nó nếm vài cái bợp tai đi.

- Không cần. Tất cả cứ ở yên đây. Tớ sẽ trở lại ngay.

Nói rồi Ti-mua nhảy qua cửa sổ, tụt xuống thang và vụt biến vào lùm cây. Liền đó cậu quan sát viên lại báo cáo: "Cạnh cổng, trong tầm quan sát của tôi có một thiếu nữ lạ mặt đẹp lắm, đang cầm bình đi mua sữa. Có lẽ đây là chủ ngôi nhà này".

- Có phải chị cậu đấy không? - Cô-li-a kéo tay Giê-nhi-a hỏi. Rồi không đợi trả lờ, nó làm điệu bộ ra vẻ tức tối và quan trọng, lên tiếng cảnh cáo: - Coi chừng đấy, đừng có gọi chị ấy lại đây.

- Đừng có mà trêu vào cô ấy. - Gây-ca nhạo Cô-li-a, - không khéo cô ấy lại "mổ" cho một trận đấy!

- Mổ tớ ấy à? - Cô-li-a nổi cáu. - Cô ta có cái gì? Móng tay à? Còn tớ đây - bắp thịt nhớ. Đây này... cả tay lẫn chân nhớ!

- Cô ta sẽ chấp cậu cả tay lẫn chân! Các cậu, chú ý! Ti-mua sắp gặp Mi-sơ-ca.

(...)